"Een bredere kijk op gezondheid leidt tot meer gezondheidswinst"
Interview met Joriet Schneider - praktijkhoudend huisarts, leefstijlarts en ambassadeur Positieve Gezondheid
“Als huisarts zijn we opgeleid met het beeld: een patiënt gaat naar de dokter en de dokter stelt een diagnose en maakt een plan. Hierbij is het essentieel dat we luisteren naar de behoeften van onze patiënten. Wat is hun vraag, waar willen ze aan werken en wat kunnen ze zelf doen?”
De huisartsenpraktijk van Joriet bevindt zich in het Gezondheidscentrum Aurum in Zoetermeer, waar een holistische benadering van patiënten gangbaar is. Door gezondheid vanuit een breder perspectief te benaderen, krijg je meer mogelijkheden om samen met de patiënt gezondheidswinst te realiseren. Deze benadering sluit perfect aan bij het concept van Positieve Gezondheid, waar Joriet dankbaar gebruik van maakt in haar werk als huisarts.
Waarom ben je voorstander van een Positieve Gezondheid benadering?
“Ik kijk naar mijn patiënten vanuit een holistische aanpak. Dat betekent dat ik niet alleen naar de symptomen van een ziekte kijk, maar ook naar de onderliggende oorzaken en het algehele welzijn. Tijdens mijn opleiding tot leefstijlarts heb ik me verdiept in de principes van Positieve Gezondheid. Het is een fantastische aanpak waarmee je patiënten gemakkelijk inzicht kunt geven in hun gezondheid en hen kunt helpen met hun doelen. Het geeft hen de mogelijkheid om meer controle te hebben over hun eigen welzijn. Je kunt hiermee vicieuze gezondheidscirkels doorbreken. De focus ligt dan niet meer alleen op de ziekte maar op het vermogen je te kunnen aanpassen en je eigen regie te voeren.”
Hoe pas je Positieve Gezondheid toe binnen jouw huisartsenpraktijk?
“Vandaag de dag ervaren veel mensen stress en voelen ze zich niet lekker in hun vel zitten, vanwege lichamelijke ziekte of ongemak, werk, geldzorgen, trauma’s of andere uitdagingen. Om de onderliggende reden van de klachten te achterhalen, werken wij met het IPH Spinnenweb Positieve Gezondheid. Dit is een waardevolle gesprekstool, welke ik dagelijks toepas tijdens mijn spreekuren. De vragenlijsten kunnen mensen zelf van tevoren of na afloop van het consult online invullen. Door het invullen van de vragen van het Spinnenweb Positieve Gezondheid kunnen mijn patiënten zelf zien hoe ze scoren op verschillende aspecten. De vragen van Positieve Gezondheid gaan over lichaamsfuncties, mentaal welzijn, zingeving, levenskwaliteit, participatie en dagelijkse activiteiten.”
"Ik heb ook een dobbelsteen op mijn bureau liggen met de zes dimensies. We kiezen bijvoorbeeld één aspect uit, zodat patiënten kunnen wennen aan het concept van Positieve Gezondheid.”
Hoe meet je de impact van Positieve Gezondheid?
“Positieve gezondheid is een gesprekstool, geen meetinstrument. Positieve Gezondheid bestaat uit meerdere delen, het invullen van het spinnenweb is er een van, maar het actiewiel en het gesprek samen over hun spinnenweb maakt het verschil. Wat ik enerzijds merk, is dat het mijn werk leuker maakt. Ik heb andere gesprekken met mijn patiënten. Aan de andere kant zie ik dat patiënten zelf meer controle nemen over hun gezondheid doordat ze beter begrijpen wat er speelt. Ik geloof dat deze mensen uiteindelijk minder zorg nodig zullen hebben.”
“Positieve Gezondheid is als zaadjes planten; die vallen niet altijd, maar ze werken wel door. Het moet groeien.”
Recente voorbeelden
“Er kwam een vrouw met artroseklachten bij mij op consult die door de pijn nagenoeg niets meer deed. Uit de vragenlijsten vanuit het spinnenweb kwam naar voren wat voor haar belangrijk was: weer mee kunnen doen in de maatschappij. Dat was het aanknopingspunt. Nu is ze vrijwilliger bij de Voorleesexpress voor jongeren met een taalachterstand. Hierdoor kreeg ze meer zingeving en voelde ze zich beter. Ze beweegt nu ook weer meer en dat is precies het goede medicijn voor artrose. Deze patiënte ervaart meer kwaliteit van leven, dat is waar het om gaat. Bijkomstig voordeel voor mij als haar huisarts: Ik zie haar, voor haar artrose, nu veel minder bij mij op het spreekuur.”
“Binnen mijn praktijk zie ik ook vluchtelingen met trauma’s, die veel lichamelijke klachten ervaren. Er was één man die aangaf dat hij het werken in zijn eigen tuin zo mist. We hebben hem in contact gebracht met buurttuin De Zoete Aarde, waar hij aan de slag is gegaan. Hij kon weer lekker met zijn handen werken, ging langzaamaan de Nederlandse taal beter spreken en kreeg een sociaal netwerk. Hierdoor kwam hij uit zijn isolement, kwam meer in beweging en voelt zich nu onderdeel van de maatschappij. Dat leverde hem gezondheidswinst op en dat is waar het om gaat.”
Werk je ook samen met andere zorg- en welzijnsprofessionals?
“Het is voor mij enorm belangrijk en waardevol om samen te werken met het sociale domein en dat ik goed zicht heb op de sociale activiteiten binnen de wijk. Samen met Piëzo, een sociaal maatschappelijke organisatie binnen Zoetermeer, hebben we nu een wandelgroep in het leven geroepen, waarmee we iedere donderdag tussen de middag gaan wandelen. De groep bestaat uit patiënten, mijzelf en een vrijwilliger van het sociaal domein. We starten bij de huisartsenpraktijk en lopen een half uur tot een uur en eindigen met een kopje koffie in het sociaal domein. Zo maken mensen kennis met de activiteiten binnen het sociaal domein en kunnen ze de verbinding maken.”
“Om de samenwerking binnen de wijk te stimuleren organiseren wij ook één keer in de maand ‘Verbindingslunches’. Dan lunchen wij met ons team en nodigen twee sprekers uit; iemand uit ons zorgcentrum en de tweede spreker is vaak iemand uit de wijk of regio. Zo hebben we een keer een haptonoom, speltherapeut en voedingsdeskundige op bezoek gehad. Het is belangrijk dat we onszelf de vraag stellen: Wat kunnen we met elkaar en voor elkaar doen?”
“Er liggen kansen in het verbeteren van netwerkzorg en het efficiënter inzetten van de juiste zorg op de juiste plek. Ik zie ook mogelijkheden voor een betere samenwerking met ziekenhuizen als we het IPH-spinnenweb gebruiken. In dat kader heb ik samen met een internist en cardioloog een informatieavond voor patiënten georganiseerd, waarin we het onderwerp leefstijl behandelen met Positieve Gezondheid als centraal thema. Hierop is heel enthousiast gereageerd.”
Past deze werkwijze binnen 'meer tijd voor de patiënt?'
“Een groot deel van de huisartsenzorg is geen spoedzorg, dus je hoeft niet in één gesprek alle facetten van Positieve Gezondheid gelijk te bespreken. Juist door een paar korte en basale vragen te stellen, zoals wat wil je, wat kan je zelf, creëer je meer bewustzijn bij patiënten en zijn ze meer ‘in control’. Het is een heel waardevol instrument bij patiënten met algemene lichamelijke klachten, waar niet direct een medische oorzaak aan te koppelen is.”
Welke uitdagingen zie je bij het implementeren van Positieve Gezondheid in de huisartsenzorg?
- De tijd; zeker als je er niet heel veel ervaring mee hebt.
- Het is nog relatief onbekend bij inwoners. Als we dit vol op de kaart gaan zetten, waar kan een inwoner terecht met zijn vragen? Komen ze dan allemaal bij de huisarts terecht?Dat hoeft mijns inziens niet want ze kunnen ook naar het sociaal domein.
- Het moet je liggen; niet iedere huisarts hoeft het te doen, als je maar verbinding hebt met iemand die dit wel doet.
- We moeten een goed communicatiesysteem met het sociaal domein hebben. Het is belangrijk dat we dezelfde taal gebruiken en dat we de kennis kunnen delen.
Welke uitdagingen zie je bij het implementeren van Positieve Gezondheid in de huisartsenzorg?
- Als je affiniteit hebt met het gedachtegoed van Positieve Gezondheid, ga er dan op voortborduren.
- Denk niet te groot, hou het klein en zet kleine stappen. Maak het passend, bij jou en bij de patiënt.
Heb je ook nog Positieve Gezondheid tips voor inwoners?
- Vul het Spinnenweb Positieve Gezondheid gewoon een keer in.
Andere interviews
Samen bouwen aan welzijn: Positieve Gezondheid in actie in de wijk Meerzicht
Samen bouwen aan welzijn: Positieve Gezondheid in actie in de wijk Meerzicht Interview met Susanne van Veen, projectmanager Preventie in de Praktijk In de wijk
Bouwen aan een gezonder Zoetermeer: De positieve impact die je kunt hebben op jezelf en anderen, maken het verschil
Bouwen aan een gezonder Zoetermeer: De positieve impact die je kunt hebben op jezelf en anderen, maken het verschil Interview met Jordy van Ast, Buurtsportcoach
Positieve Gezondheid en de HANS-levenshouding: Inspiratie voor een leven met Langdurige beperkingen zonder uitzicht op verbetering
Positieve Gezondheid en de HANS-levenshouding: Inspiratie voor een leven met Langdurige beperkingen zonder uitzicht op verbetering Interview met Hans van Hezewijk, MS patiënt en VN
