Zolang we blijven investeren in samenwerking, maken we echt een verschil voor inwoners met mentale problemen.
Interview met Arjen en Niki
Mentale gezondheid is een groeiend aandachtspunt in Zoetermeer. Veel inwoners kampen met psychische klachten en hebben behoefte aan passende ondersteuning. Maar hoe zorgen we ervoor dat zij de juiste ondersteuning of zorg krijgen en niet tussen wal en schip vallen? Samenwerking tussen huisartsen, GGZ, gemeente, welzijnsorganisaties en ervaringsdeskundigen is hierin essentieel. Twee betrokken professionals, Niki Schipper en Arjen Heemskerk, vertellen over de kansen en uitdagingen die zij daarbij tegenkomen. Niki Schipper is coördinator bij Werken aan Herstel in Zoetermeer en Arjen Heemskerk is verpleegkundig specialist en manager Poli Volwassenzorg GGZ Rivierduinen.
Waarom samenwerking cruciaal is
In Zoetermeer werken verschillende organisaties samen om inwoners met mentale problemen beter te ondersteunen. Toch blijkt samenwerken in de praktijk uitdagend. “Iedereen is zich ervan bewust dat we moeten samenwerken. Maar de grootste uitdaging is: wie kan waarvoor ingezet worden? Hoe sluiten onze diensten optimaal op elkaar aan?” geeft Arjen aan.
Een veelvoorkomend probleem is dat de Zoetermeerder moeite heeft om de weg te vinden in het aanbod. Arjen merkt dat mensen met mentale problemen vaak direct bij de GGZ belanden, terwijl sommige problemen ook binnen het sociale domein aangepakt kunnen worden, zoals schuldenproblematiek of werk gerelateerde stress. “Sociaal-maatschappelijke problemen kunnen een enorme impact hebben op iemands psychisch welzijn,” legt Arjen uit. “Als wij allemaal die onderliggende oorzaken beter in beeld hebben, kunnen we eerder passende ondersteuning bieden.”
"Goede samenwerking hangt niet alleen af van structuren, maar ook van persoonlijke connecties."
Samenwerken en de juiste taal spreken
Werken aan Herstel is een samenwerkingsverband van diverse organisaties in Zoetermeer waarin (vrijwillige) ervaringsdeskundigen samen zorgen voor een andere manier van denken en doen in Zoetermeer en daarmee ook binnen het professionele kader van de samenwerkende organisaties.
Niki ziet in haar werk het belang van laagdrempelige ondersteuning. “We bieden cursussen aan waarmee je zelf kunt werken aan veerkracht en herstel. Inwoners kunnen zichzelf aanmelden, zonder tussenkomst van een zorgprofessional. We willen dat mensen zelf de keuze maken om aan hun herstel te werken”, vertelt ze met overtuiging. “We werken vrij en creatief, terwijl veel reguliere zorg gebonden is aan strakke richtlijnen. Soms moeten we echt elkaars taal leren spreken.”
“Meer ruimte voor zorgvuldig opgebouwde netwerken en maatwerk”
Drempels in samenwerking
Een belangrijke drempel voor samenwerking is de manier waarop zorg en sociaal domein gefinancierd worden. Zorginstellingen worden betaald door zorgverzekeraars, terwijl organisaties in het sociaal domein afhankelijk zijn van gemeentelijke subsidies. Dit leidt tot schotten in de samenwerking.
“Om sterke netwerken op te bouwen is continuïteit belangrijk. Frequente aanbestedingen zorgden er in het verleden voor dat de GGZ organisaties en huisartsen steeds hun samenwerkingspartners verloren. De relatie met inZet (sociaal domein) groeit de laatste jaren. We moeten er niet aan denken dat deze door een nieuwe aanbesteding weer verloren gaat” vertelt Arjen.
Een ander struikelblok is het hoge personeelstekort en -verloop in de zorg en het sociale domein. Volgens Niki wisselt jaarlijks ongeveer twintig procent van de professionals in het sociale werkveld van baan. Dit betekent dat samenwerkingen voortdurend opnieuw moeten worden opgebouwd. “Zelfs als ik mijn adressenboek doorgeef aan mijn opvolger, betekent dat niet dat diegene dezelfde relaties heeft opgebouwd,” zegt Niki. “Goede samenwerking hangt niet alleen af van structuren, maar ook van persoonlijke connecties.”
"Maar zolang we blijven investeren in samenwerking, maken we echt een verschil voor inwoners met mentale problemen."
Succesverhalen: wat werkt echt?
Ondanks de uitdagingen zijn er ook mooie voorbeelden van geslaagde samenwerking in Zoetermeer. Arjen noemt de Overlegtafels Mentale Gezondheid als een positief voorbeeld: “Tijdens deze bijeenkomsten brengen we verschillende zorgverleners en welzijnsprofessionals samen om complexe casussen te bespreken. Dit helpt enorm om snel tot de juiste oplossingen te komen. Het Symposium Mentale Gezondheidsreis Zoetermeer is een ander mooi voorbeeld van hoe professionals samen de schouders eronder zetten, het symposium organiseren en daarin van elkaar leren”, vult Arjen aan.
De toekomst van samenwerking in Zoetermeer
Om de samenwerking verder te verbeteren, pleiten beide professionals voor een paar belangrijke veranderingen:
- Meer aandacht voor zorgvuldig opgebouwde netwerken, zodat samenwerkingen niet verloren gaan bij personeelswisselingen.
- Minder bureaucratische drempels, zodat zorg en welzijn elkaar makkelijker kunnen versterken.
- Meer ruimte voor maatwerk, zodat niet alleen protocollen, maar ook persoonlijke situaties leidend zijn in de mentale zorg.
“We zetten soms twee stappen vooruit, en soms weer eentje terug,” sluit Niki af. “Maar zolang we blijven investeren in samenwerking, maken we echt een verschil voor inwoners met mentale problemen.”
Foto Niki Schipper door: Pauline Smale
Andere interviews
“De workshop Positieve Gezondheid heeft mij in mijn kracht gezet”
“De workshop Positieve Gezondheid heeft mij in mijn kracht gezet” Interview met Jeroen (46) Jeroen (46) woont in Zoetermeer en heeft naast zijn parttime baan
“Een bredere kijk op gezondheid leidt tot meer gezondheidswinst”
“Een bredere kijk op gezondheid leidt tot meer gezondheidswinst” Interview met Joriet Schneider – praktijkhoudend huisarts, leefstijlarts en ambassadeur Positieve Gezondheid “Als huisarts zijn we
Positieve Gezondheid en de HANS-levenshouding: Inspiratie voor een leven met Langdurige beperkingen zonder uitzicht op verbetering
Positieve Gezondheid en de HANS-levenshouding: Inspiratie voor een leven met Langdurige beperkingen zonder uitzicht op verbetering Interview met Hans van Hezewijk, MS patiënt en VN
